Urząd Miasta Chełmża
ul. Hallera 2, 87-140 Chełmża
tel. +48 56 675-22-91
fax +48 56 675-21-22
e-mail: um@chelmza.pl
Chełmża Urząd Miasta
-
-
Wyszukiwarka
Wyszukiwarka
- Ułatwienia dostępu
-
Wyszukiwarka
Menu
Menu
Nawigacja
Treść
Julian Wiśniewski
Julian Wiśniewski (1893–1939) – sekretarz policyjny, podprokurator przy Sądzie Powiatowym w Chełmży, naczelnik Miejskiej Ochotniczej Straży Pożarnej, działacz społeczny.
Urodził się w Chełmży 13 listopada 1893 r. Był synem Juliana i Klary z Wysockich. Ukończył siedem klas szkoły powszechnej oraz kurs z zakresu budownictwa. W 1912 r. złożył egzamin praktyczny w celu przyjęcia do Królewskiej Szkoły Budowlanej w Toruniu. Pracował jako technik budownictwa naziemnego, począwszy od 1912 do 1 października 1914 r. Od tego dnia aż do zakończenia I wojny światowej służył w 17 Pułku Saperów w Toruniu. Uzyskał stopień aspiranta podoficera.
Po wojnie wznowił pracę jako technik budownictwa naziemnego i był zatrudniony na tym stanowisku od 8 stycznia 1918 do 1 września 1919 r.
12 listopada 1919 r. wziął ślub z Albiną Jarząbkowską. Miał z nią czworo dzieci: Edmunda (ur. 19 września 1929 r.), Helenę (ur. 23 maja 1922 r.), Józefa (ur. 17 marca 1925 r.) i Marię (ur. 8 lutego 1931 r.). Od 8 stycznia 1920 do 1927 r. (być może nieco dłużej) był zastępcą podprokuratora przy Sądzie Powiatowym w Chełmży.
Jeszcze przed 1920 r. piastował stanowisko kancelisty. W styczniu 1920 r. sędzia Sądu Apelacyjnego w Toruniu Szuman mianował Juliana Wiśniewskiego sekretarzem przy Sądzie Tymczasowym w Chełmży. W tym czasie Wiśniewski pełnił również funkcję sekretarza miejskiego. 8 listopada 1921 r. wojewoda pomorski zatwierdził go na stanowisku sekretarza policyjnego. Wiśniewskiemu podlegało wiele spraw związanych także z posterunkiem policji w Chełmży oraz bezpieczeństwem w mieście. Jako sekretarz policyjny odpowiadał m.in. za: rejestr wydanych kart rowerowych, rejestr towarzystw, wykazy zakwaterowania wojska, kontrolę zezwoleń na trucizny, kontrolę własnoręcznych podpisów oraz kontrolę prostytutek.
W lutym 1920 r. prezes Sądu Apelacyjnego w Toruniu mianował Juliana Wiśniewskiego dietariuszem przy Sądzie Powiatowym w Chełmży. Od 26 lutego do 10 czerwca 1920 r. Julian Wiśniewski pracował jako sekretarz sądowy. Za ten okres zatrudnienia sędzia śledczy Sądu Tymczasowego w Toruniu Stanisław Janicki wystawił Julianowi Wiśniewskiemu bardzo dobrą opinię. W piśmie stwierdzał, że przez cały czas urzędowania Wiśniewski pracował nadzwyczaj sumiennie i gorliwie zarówno w godzinach pracy, jak i poza nimi. Wobec współpracowników był bardzo koleżeński i uprzejmy, wobec przełożonych – posłuszny i uległy, a w kontaktach z petentami zachowywał odpowiednią grzeczność i takt. Julian Wiśniewski był znany z dyskrecji. Poza tym biegle władał językiem niemieckim.
Następnie objął urząd podprokuratora przy Sądzie Powiatowym w Chełmży. Równie dobrą opinię o pracy Wiśniewskiego na tym stanowisku co sędzia Janicki wystawił w 1920 r. naczelnik Sądu Powiatowego w Chełmży dr Andrzej Głogoczowski. 1 lipca 1920 r. Juliana Wiśniewskiego zwolniono z pełnienia obowiązków w tutejszym sądzie i zatrudniono na stanowisku asystenta magistratu i policji w charakterze urzędnika miejskiego. Od 8 listopada 1921 r. Julian Wiśniewski był sekretarzem policyjnym. Na tym stanowisku zatwierdził go wojewoda pomorski.
W 1923 r. bezskutecznie starał się o posadę burmistrza Golubia. Przeszedł pierwszy etap wyboru, który zaakceptowała Rada Miejska Golubia, ale przegrał w dalszej części konkursu.
Julian Wiśniewski w 1924 r., pełniąc jednocześnie obowiązki sekretarza miasta, piastował także urząd tymczasowego budowniczego miasta. Funkcję tę sprawował od 30 stycznia 1924 do 1 lipca 1924 r. (zastąpił go Tadeusz Weber).
Był też członkiem Komisji Rewizyjnej Powiatowej Kasy Chorych w Toruniu. Oprócz powyższych obowiązków, począwszy od 1920 r., nadzorował wszelkie cechy, stowarzyszenia, zebrania, wiece, targi i jarmarki. Przeprowadzał różne rewizje i kontrole. Jako tymczasowy budowniczy miejski odpowiadał za regulację placu Weldego, regulację chodnika obok placu Weldego i przy filtracji, regulacje Pomowinu, czyszczenie wszystkich rowów melioracyjnych na Miałkuszu oraz za wszelkie prace przy przebudowie ul. Mickiewicza. Wszystko te inwestycje zostały przeprowadzone z korzyścią dla magistratu. Poza tym Julian Wiśniewski angażował się w organizację różnego rodzaju uroczystości urzędniczych. Zastępował także burmistrza w sprawach policyjnych.
Jako sekretarz policyjny odpowiadał także za sprawy ubogich, sprawy rentowe, cechowe i inne pomniejsze. Był członkiem Zarządu Chełmżyńskiego Oddziału Związku Zawodowego Pracowników Miejskich RP. Wszedł w skład Tymczasowej Rady Miejskiej Chełmży powołanej w 1920 r.
Do końca 1929 r. był rzecznikiem prokuratury powiatowej, czyli oskarżycielem publicznym; od początku następnego roku obowiązki te przejęła Policja Państwowa. Pełnił też funkcję naczelnika Ochotniczej Straży Pożarnej, za co otrzymywał w 1925 r. wynagrodzenie w wysokości 100 zł.
Jako naczelnik straży pożarnej zabiegał o nowoczesny sprzęt gaśniczy i udoskonalanie jednostki. Wielokrotnie wyjeżdżał do Poznania w celu otrzymania zapomogi na zmotoryzowanie jednostki.
W 1932 r. został skierowany na kurs pożarniczy. W piśmie zapraszającym zaznaczono, że Julian Wiśniewski to człowiek znający się na pożarnictwie. W 1936 r. w Gdyni odbył także kurs dla szefów służby przeciwpożarowej, prowadzony przez Pomorski Okręg Wojewódzki Związku Straży Pożarnych RP w Gdyni. Podobny kurs ukończył również w Grudziądzu w 1938 r. W tym samym roku brał udział w posiedzeniach Rady Okręgu Straży Pożarnych w Nowem jako jej członek.
W sierpniu 1931 r. zrezygnował z funkcji prezesa Klubu Kręglarskiego „Bęc". W Chełmży mieszkał w domu przy Rynku Garncarskim 5. W wolnych chwilach polował.
Za swoje zasługi otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi. Poza tym został wyróżniony Medalem 10-lecia Odzyskania Niepodległości, Odznaką Frontu Pomorskiego oraz Honorowym Krzyżem LOPP. Został zamordowany w 1939 r. w lasach Barbarki pod Toruniem.
Opracowanie: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. Juliana Prejsa w Chełmży.